Choroby grzybowe powinno się zwalczać już w początkowym etapie wzrostu zieleni. Wystąpienie patogenów grzybowych (lub innych), czy szkodników w fazie kiełkowania, może opóźnić proces, znacznie obniżyć ilość „wschodów” a konsekwencji zmniejszyć plon. To główne powody, dla których stosuje się zaprawy nasienne.
Wielu rolników w Polsce wciąż rzadko stosuje kwalifikowany materiał siewny. Ma to negatywny wpływ na ilość i jakość plonu, szczególnie w przypadku wystąpienia patogenów chorobotwórczych. Słabej jakości nasiona, podobnie jak gleba czy słoma mogą być ponadto źródłem choroby. Dlatego w uprawach rolnych – a szczególnie u zbóż – powinno się stosować zaprawy nasienne (również w tych wykorzystujących kwalifikowany materiał siewny).
Na czym polega zaprawianie nasion?
Zaprawianie nasion to w uproszczeniu nanoszenie na nie odpowiedniego preparatu, np.: o działaniu przeciwgrzybowym. Pierwsza metoda to bejcowanie (preparaty suche) oraz zaprawianie na mokro (z użyciem zawiesin i preparatów ciekłych). Ze względu na łatwość stosowania, powyższy sposób praktykuje się najczęściej. Powlekanie nasion natomiast wymaga posiadania zaawansowanej technologii. Zaprawy nasienne miesza się ze specjalnym lepiszczem, który zwiększa ich przyczepność. Najbardziej skomplikowane jest inkrustowanie ziaren. Technologia zaprawiania zmienia przy okazji kształt nasion, co w rezultacie zwiększa zdolność wysiewu i ułatwia transport. Środki przeciwgrzybowe warto stosować do różnego rodzaju upraw, powszechnie jednak wykorzystuje się zaprawy nasienne do zbóż, szczególnie ozimych. Dostępne produkty mogą ograniczyć występowanie wielu powszechnych chorób porażających dużą grupę zbóż lub konkretne gatunki. Zaprawy nasienne najczęściej pomagają ustrzec uprawy polowe przed zgorzelą siewek, zgorzelą podstawy źdźbła, septoriozą, rdzą brunatną, pleśnią śniegową, głownią pylącą, śniecią gładką i cuchnącą. Trzeba dopilnować, aby każdy ziarniak był pokryty przynajmniej w 70% przypadającą dawką zaprawy.
Które zaprawy nasienne wybrać?
Zaprawy nasienne charakteryzują się długim działaniem. W zależności od rodzaju i stężenia substancji aktywnej chronią rośliny przed niektórymi chorobami od 30 do 90 dni. Wybierając preparat, należy kierować się rodzajem upraw, typem gleby, pochodzeniem materiału siewnego, płodozmianem, przedplonem i potencjalnymi chorobami, które mogą wystąpić. Jedną z najefektywniejszych zapraw do ochrony zbóż ozimych i jarych jest Celest Trio, zawierająca trzy substancje czynne: związki z grupy triazoli (difenokonazol), fenylopiroli (fludioksonil) oraz konazoli – triazoli (tebukonazol). W szczególności zaleca się ją stosować przeciw fuzariozie, pleśni śniegowej, śnieci kartowej oraz głowni pylącej. Inne wartościowe preparaty do ochrony zbóż to Celest (przeznaczona do zaprawiania w zaprawiarkach przystosowanych do zapraw ciekłych i zawiesinowych), Certicor, Vibrance Gold oraz Omnix. Przy uprawie pszenicy ozimej warto postawić na „dedykowane” zaprawy nasienne, np.: Dividend lub Dividend Xtra. Do zaprawiania nasion buraków cukrowych przydatny będzie Cruiser SB. To zaprawa owadobójcza, chroniąca uprawy przed pędrakami, drutowcami, mszycą trzmielinowo-burakową, śmietką ćwiklanką oraz pchełką burakową. W przypadku profesjonalnych upraw warzywnych dobrze sprawdza się Maxim 480 FS. Zaprawa zwalcza zgniliznę szyjki cebuli, alternariozę marchwi oraz suchą zgniliznę kapustnych.
Stosowanie zapraw nasiennych pomagają chronić uprawy w początkowej fazie rozwoju. W ten sposób zwalcza się m.in. choroby, które później będą już niemożliwe do zlikwidowania ze względu na brak zarejestrowanych w Polsce fungicydów. Przede wszystkim jednak taka metoda ochrony pozwala ograniczyć stosowanie chemicznych środków ochrony roślin w późniejszym etapie. Zaprawy nasienne w uprawach zbóż (i innych) okazują się koniecznością.
